دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی مکانیک، دانشگاه تهران
چکیده
مهندس حرفهای[i] اصطلاحاً به فردی گفته میشود که از سوی سمنها[ii] و انجمنها و نهادهای معتبر علمی، تأئیدیة انجام فعالیتهای حرفهای در حوزة کاری خود را دریافت کرده است و میتواند فعالیتها و خدمات حرفهای و تخصصی خاصی را به جامعة مخاطب عرضه کند. چنین فردی، پیش از دریافت این مدرک خاص، پیشنیازهای تحصیلی، آموزشی و تجربی لازم را کسب کرده است. امروزه، مهندسان حرفهای، در قالب نظامهای مهندسی، موارد تخصصی پیوند خود با مردم را مدیریت و پس از کارشناسی وجوه قضایی این ارتباط، موارد نقص تعهدات مهندسی را برای تصمیمات مقتضی به واحد قضایی ذیربط احاله میکنند. این گواهی علاوهبر اطمینانبخشی به کاربران خدمات این مهندسان و تأئید وجود حداقل سطح قابلیت و توانمندی لازم در آنان، رقابت سالم برای ارتقای کیفی کار مهندسان را نیز بههمراه دارد. مهندس حرفهای، با برآوردن نیازها و الزامات قانونی در حوزه و منطقهای خاص، نشان میدهد که برای انجام کار مشخص حرفهای واجد مهارتهای کافی است. این فرد آزموده، برای اینکه در نقاط دیگر هم مجاز باشد همان فعالیت حرفهای را انجام دهد باید تابع مقررات آن منطقه باشد و تأئیدیة حرفهای آن منطقه را نیز دریافت کند. شاغلان حرفة مهندسی نیز همچون سایر حرفهها براساس مجموعهای از قوانین و مقررات، و با آزمونها و بازآموزیها و نوآموزیها، این تأئیدیه را دریافت و در بازههای زمانی خاص، با احراز شرایط لازم، آن را تمدید میکنند. از جمله مفاد اساسی آزمون مهندسی حرفهای، مبحثی با عنوان اخلاق مهندسی و مهندسی اخلاقی است؛ موضوعی که سالیانی است در محفلهای علمی و تخصصی به مبحثی داغ تبدیل شده و توجه صاحبان اندیشه و اصحاب صنعت را بهخود جلب کرده است. در این دستنوشتة کوتاه برآنیم تا نخست دربارة آزمون مهندسی حرفهای و خواستگاه اصلی آن صحبت و هدف از برگزاری همهسالة آن را بیان کنیم. سپس دربارة اخلاق مهندسی و مهندسی اخلاقی، بهعنوان یکی از اساسیترین مفاد این آزمون بحث و برنامهای مدون جهت ارائة مطالب بهروز و کارآمد در حیطة اخلاق مهندسی ارائه نماییم.