مبانی مهندسی حریق

نوع مقاله : علمی ترویجی

نویسنده

دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی مکانیک دانشکدة مهنـدسی مکانیک، دانـشگاه تهران

چکیده

 
از جمله مفاد مهم آزمون مهندس حرفه‌ای[i]، مبحثی زیبا و کاربردی با عنوان مهندسی آتش‌سوزی[ii] است؛ موضوعی که سالیانی است در محفل‌های علمی و تخصصی به مبحثی داغ تبدیل شده و توجه صاحبان اندیشه و اصحاب صنعت را به‌خود جلب کرده است. در این گزارش، نخست مقدمه‌ای کوتاه دربارة رخدادهای تاریخی مهم و آتش‌سوزی‌هایی مهیب بیان می‌شود. سپس پاره‌ای از ارقام و آمارهای منتشرشده از سوی سازمان‌ها، ارگان‌ها و سمن‌های فعال در حوزة دانش مهندسی حریق مطرح می‌شود تا اهمیت بررسی موضوع بیش از پیش نمایان گردد. تعریف صحیحی از ماهیت آتش و عوامل ایجاد آن از دیگر مباحث مطرح‌شده در این گزارش است. در ادامه، اصطلاحاتی چون نقطة شعله‌زنی، نقطة آتش‌گیری و درجة اشتعال تعریف می‌شود. در پایان، مباحثی چون عوامل مؤثر بر گسترش و شدت آتش‌‌سوزی، محصولات احتراق، فازهای چندگانة آتش‌سوزی، سازوکارهای گوناگون انتقال و انتشار آتش، تقسیم‌بندی مکان‌های گوناگون از نظر خطر وقوع حریق و نهایتاً انواع آتش و دسته‌بندی‌های مرتبط با آن تشریح می‌شود.



[i]. Professional Engineering Exam (PE Exam)


[ii]. fire engineering

[1] Bell, Walter George. The Story of London's Great Fire, London: John Lane, p. 109.
[2] گلمحمدی، رستم. مهندسی حریق، تهران: فن‌آوران، 1391.
[3] Lamb, Martha Joanna, Burton Harrison. History of the City of New York: Its Origin, Rise and Progress, Volume 3, New York, A. S. Barnes, 1896, p.720.
[4] Pierce, Bessie Louise. A History of Chicago: Volume III: The Rise of a Modern City, 1871–1893, Chicago: University of Chicago Press, 2007, p. 4.
[5] CBC News, “Bin Laden claims responsibility for 9/11”, October 29, 2004, http://www.cbc.ca/world/story/2004/10/29/binladen_message041029.html, (accessed April 12, 2011)
[6] هنردار، حسین. "مطالعة آثار جریان دود و آتش حاصـل از آتش‌سوزی بر مقاومت و گسیختگی سازه‌ها"، پایان‌نامة کارشناسی مهندسی مکانیک، دانشکدة مهندسی مکانیک، دانشگاه سمنان، 1390.
[7] Michael J. Karter, Jr., “Fire Loss in the United States during 2010”, NFPA Journal, September 2011, National Fire Protection Association, p. 1.
[8] وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی. "بررسی اثرات جنگ خلیج فارس (حملة عراق به کویت) در بروز سرطان در استان‌های جنوب و جنوب غربی ایران"، اسفند 1382.
[9] The Windsor Building Fire, Huge Fire in Steel-Reinforced Concrete Building Causes Partial Collapse, http://911research.wtc7.net/wtc/analysis/compare/windsor.html (accessed Feb 12, 2011)
[10] مهرداد نیکنام، مقابله با آتش‌سوزی، تهران: سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران، مدیریت پژوهش و آموزش، 1384، ص. 4.
[11] International Standard Worldwide, “ASTM D92 - 12b Standard Test Method for Flash and Fire Points by Cleveland Open Cup Tester”, http://www.astm.org/Standards/D92.htm (accessed Aug 4, 2013)
[12] NFPA 704: Standard System for the Identification of the Hazards of Materials for Emergency Response
[13] احمدپور، امین، خشایار شکیبی. آشنایی با برگة اطلاعات ایمنی مواد، دومین همایش بازرسی و ایمنی در صنایع نفت و گاز، تهران: هم‌اندیشان انرژی کیمیا، 1390.