تحلیل مفهومی انرژی در راستای آسایش حرارتی

نوع مقاله : علمی ترویجی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری معماری دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان

2 استادیار پژوهش هنر دانشگاه هنر اصفهان

چکیده

انرژی، که در زبان یونانی[i] و لاتین از آن با عناوینی چون انرگیا[ii]، انرگوس[iii] یا ارگون[iv] نیز یاد می‌شود، واژه‌ای است که نخستین‌بار توسط ارسطو در راستای معنای فعالیت در بحث حرکت به تفصیل مورد بررسی قرار گرفت. واژة کنونی انرژی در تمامی شاخه‌های دانش، کمیت فیزیکی بنیادینی است و بر فعالیت دلالت دارد. هدف از نگارش این مقاله آن است تا با روش تحلیل معناشناختی و با کمک چهار حوزة فیزیک، مکانیک، فلسفه و معماری، به پیوند و ارتباط انرژی با آسایش حرارتی بپردازد و به این پرسش اساسی پاسخ دهد که براساس ریشه‌شناسی معنایی انرژی، حلقة ارتباطی میان دو واژة انرژی و آسایش حرارتی کدام است؟ فرایند تحلیل معناشناختی واژة انرژی، در عین نمایش پیوند خاص آن با آسایش حرارتی، حلقة میانجی یا واسط را نشان خواهد داد.



[i]. ἐνεργός


[ii]. energia


[iii]. energos


[iv]. ergon

کلیدواژه‌ها


[1] پارکر، استیو. منابع انرژی، ترجمه امیر صالحی طالقانی، افق، 1386.
[2] ج. بلت، فرانک. فیزیک پایه، جلد 1، تهران: فاطمی، 1374.
[3] پیراوی ونک، مرضیه. "تحلیل معناشناختی واژه آیکون"، مجله علمی پژوهشی متافیزیک، س. 3، ش. 11 و 12، 1390.
]4[ Aristotle., "Nicomachean Ethics", 1098, Translated by W. D. Ross at Perseus, 2012.
]5[ Crosbie, S., The Science of Energy-a Cultural History of Energy Physics in Victorian Britain, the University of Chicago Press, 1998.
]6[ Young, T. A Course of Lectures on Natural Philosophy and the Mechanical Arts, 1807.
]7[ Dennis, R. H. "A Simple Design Methodology for Passive Solar Houses", 2011.
[8] غریب‌پور، افرا. "اصطلاح‌شناسی عملکرد معماری"، نشریه هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی، دورة 18، شمارة 1، 1392.
[9] ویترویوس. دهکتابمعماری، ترجمة ریما فیاض، تهران: دانشگاه هنر، معاونت پژوهشی، 1387.
]10[ Capon, D. S., Architectural Theory, Le Corbusier’s Legacy, Vol. 2, John Wiley & Sons, London, 1999.
]11[ Kruft, H. W. A History of Architectural Theory from Vitruvius to the Present, Zwemmer, London, 1994.
]12[ De Zurko, E. Origins of Functionalist Theory, Columbia University Press, New York, 1957.
[13] معرفت، مهدی، امیر امیدوار. آسایش حرارتی (محاسبات و ملاحظلت طراحی)، تهران: یزدا، 1392.
]14[ Longman English Dictionary Online, http://www.ldoceonline.com (accessed August 27, 2015)
]15[ American Heritage Dictionary http://americanheritage.yourdictionary.com (accessed August 27, 2015)
[16] لغت‌نامة دهخدا (لوح فشرده)، دانشگاه تهران، ویراست دوم.
[17] معین، محمد. فرهنگ فارسی معین، تهران: نامن، 1388.
[18] عمید، حسن. فرهنگ فارسی عمید، تهران، انتشارات امیرکبیر، چاپ هشتم ۱۳۷۱.
[19] براتی، ناصر. "بازشناسی مفهوم خانه در زبان فارسی و فرهنگ ایرانی"، مجله خیال، شمارة 8، 1382.
]20[ Online Etymology Dictionary, http://www.etymonline.com (accessed August 27, 2015)
]21[ Reif, F. Fundamentals of Statistical and Thermal Physics. Singapore: McGraw-Hll, Inc., 2000.
[22] هولمن، جک فیلیپ.  انتقال حرارت، ترجمة غلامرضا ملک‌زاده و حسین کاشانی حسار، نما، 1381.
[23] زیمانسکی، مارک والدو و دیتمن، ریچارد. حرارت و ترمودینامیک، ترجمة حسین توتون‌چی، حسن شریفیان عطار، محمدهادی هادی‌زاده، مرکز نشر دانشگاهی، تهران، 1376.
[24] مجیدی ذوالبنین، حبیب.  فیزیک حرارت، دانشگاه علم و صنعت، 1373.
[25] علوی، سید امیرعباس.  انتقال انرژی در مقیاس نانو، دانشگاه آزاد اسلامی (یزد)، 1385.
[26] خلیلی، آرزو، روحی دهکردی، ایمان. ترمودینامیک و انتقال حرارت، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ساوه، 1389.
[27] ارسطو. ما بعید الطبیعه، ترجمه محمدحسن لطفی، تهران: طرح نو، 1378.
[28] مطهری، مرتضی. اصول و فلسفه و روش رئالیسم، جلد 4، تهران: صدرا، 1372.
[29] هالیدی، رزنیک. فیزیک پایه، ترجمه نعمت‌الله گلستانیان و محمود بهار، جلد یک، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، 1377.
[30] طارمی، عباس. "دینامیک پیوسته ابن سینا در مقابل دینامیک گسسته ارسطو"، خردنامه صدرا، ش. 71، 1392.
[31] لازی، جان. درآمدی تاریخی به فلسفه علم، ترجمه علی پایا، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، 1362.
[32] کاپلستون، فریدریک. تاریخ فلسفه، ترجمه بهاءالدین خرمشاهی، جلد 8، تهران: سروش، 1376.
]33 [Jammer, M., Concepts of Force. Dover Publications, Inc, 1957.
[34] طباطبائی، سید محمدحسین. نهایةالحکمة (نهایت فلسفه)، تحقیق عباس‌‌علی زارعی شیرازی، قم: انتشارات اسلامی، مرحله 6، فصل4، 1374.
[35] قربانی، رحیم. بررسی جوهر شناختی ماده و انرژی در فلسفه، ماهنامه بازتاب اندیشه، شمارة 68، 1384.
[36] حیدری‌نژاد، قاسم، محمدحسن فتح‌الله‌زاده، هادی پاسدار شهری، "بررسی اثر ارتفاع دریچه برگشت هوا بر مصرف انرژی، آسایش حرارتی و کیفیت هوا درسیستم توزیع هوای زیرسطحی"، ماهنامه علمی پژوهشی مهندسی مکانیک مدرس، س. 14، ش. 16، 1393.
[37] حیدری، شاهین، مهدی عینی‌فر. "جریان هوا، واکنش حرارتی و آسایش در سیاه چادر (مطالعة موردی: کوچروان ایلام)"، نشریه هنرهای زیبا، شماره47، 1391.
]38[ Givoni B, A., Climate Considerations in Building and Urban Design, New York, 1998.
]39[ ASHRAE Handbook., "Fundamentals (S.I)", American Society of Heating, Refrigerating and Air-Conditioning, 1977.
[40] طاهباز، منصوره، شهربانو جلیلیان. "نقش جداره‌های ساختمان در تأمین آسایش حرارتی ساکنین و کاهش مصرف انرژی‌های فسیلی"، چهارمین همایش بین‌المللی بهینه‌سازی مصرف سوخت در ساختمان، تهران، سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت کشور، 1384.
[41] حیدری‌نژاد، قاسم؛ دلفانی، شهرام و زنگنه، محمد امین. حیدری نژاد، محمد؛ آسایش حرارتی، چاپ اول، مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن، 1388.
[42] هاشمی شهرکی، محمد، فاطمه‌السادات مجیدی. "نقش پایداری در تامین آسایش حرارتی و صرفه جویی در مصرف انرژی"، مجله پیام مهندس، س. 12، ش. 59، 1392.
[43] حیدری، شاهین. "دمای آسایش حرارتی مردم شهر تهران"، نشریه هنرهای زیبا، ش. 38، 1388.
]44[ Fanger, P. O., Thermal Comfort, Danish Technical Press, Copenhagen, 1973.
]45[ Koenigsberger, O.H., T.G. Ingersoll, A. Mayhew, S. V. Szokolay, Manual of Tropical Housing and Building, Longman, London, 1973.
]46[ Hensel, H., Thermoreception and Temperature Regulation, Academic Press, London, 1981.
]47[ Hensen, J. L. M., Literature review on thermal comfort in transient conditions, Building and Environment. 25 No. 4, 1990, pp. 309-316.
]48[ Humphreys, M.A., "Thermal comfort requirements, climate and energy", Renewable Energy: Technology and the Environment, Proceedings of the 2nd World Renewable Energy Congress, Reading, 13-18 September 1992, pp. 1725-1734, 1992.
]49[ Heijs, W., “The dependent variable in thermal comfort research: some psychological considerations, Thermal Comfort.” Past, Present and Future. Proceedings of a conference held at the Building Research Establishment, Garston, pp. 40-51, 1994.